Oleh: Dr. Hafirda Akma Musaddad
ISU penghinaan agama dan perkauman kembali menghantui negara apabila beberapa individu dikesan mengeluarkan kenyataan provokatif yang mencetuskan ketegangan kaum. Dalam sejarah, ketegangan kaum sering menjadi punca kepada konflik besar yang merugikan sesebuah negara.
Meskipun Malaysia dikenali sebagai negara berbilang kaum yang harmoni, provokasi perkauman dan penghinaan agama yang tidak terkawal boleh menggugat kestabilan sosial serta membawa implikasi negatif kepada ekonomi negara. Peningkatan kes-kes sebegini menimbulkan kebimbangan dalam kalangan rakyat dan pemimpin negara kerana ia bukan sahaja mengancam keharmonian sosial tetapi juga kestabilan ekonomi Malaysia. Jika tidak ditangani dengan berkesan, ia boleh membawa kesan domino yang merugikan semua pihak.
Kajian kes dan perbandingan antarabangsa
Sejarah membuktikan isu perkauman dan penghinaan agama bukan perkara baharu di Malaysia. Tragedi 13 Mei 1969 menjadi titik hitam dalam sejarah negara apabila ketegangan kaum mencetuskan rusuhan yang meragut banyak nyawa dan menyebabkan kerosakan harta benda yang besar. Insiden ini berlaku akibat ketidakseimbangan ekonomi dan sosial antara kaum, ditambah pula dengan sentimen perkauman yang semakin memuncak pada ketika itu. Kesannya, darurat diisytiharkan dan perintah berkurung dikuatkuasakan bagi mengawal keadaan.
Peristiwa ini membawa kepada perubahan dasar yang ketara, termasuk pengenalan Dasar Ekonomi Baru (DEB) pada tahun 1971 bagi mengurangkan jurang ekonomi antara kaum serta memupuk keharmonian dalam jangka panjang. Walaupun Malaysia telah banyak belajar daripada insiden itu dan pelbagai usaha telah dijalankan bagi memperkukuh perpaduan nasional, provokasi kaum dan agama masih berulang dalam bentuk baharu.
Dalam era digital ini, media sosial menjadi medium utama penyebaran sentimen perkauman dan penghinaan agama secara meluas dan pantas. Individu atau kumpulan tertentu sering mengambil kesempatan untuk menimbulkan kebencian melalui kenyataan yang bersifat provokatif, berita palsu, dan propaganda ekstremis.
Sebagai perbandingan, Singapura mempunyai undang-undang ketat seperti Maintenance of Religious Harmony Act (MRHA) yang membolehkan kerajaan bertindak segera terhadap individu yang mengeluarkan kenyataan ekstrem. Begitu juga dengan New Zealand, yang memperkenalkan langkah-langkah tegas bagi menangani sentimen anti-Islam selepas serangan di Masjid Christchurch pada tahun 2019. Malaysia boleh mengambil pengajaran daripada negara-negara ini dalam mengekang provokasi yang boleh menggugat keharmonian.
Media sosial: Pemangkin atau pemusnah?
Dalam era digital ini, media sosial menjadi medan utama penyebaran maklumat. Namun, ia juga membuka ruang kepada individu tidak bertanggungjawab untuk menyebarkan kandungan berbaur perkauman dan menghina agama. Pelbagai hantaran bersifat provokatif menjadi tular, mencetuskan kemarahan dalam kalangan rakyat.
Lebih membimbangkan, terdapat bukti bahawa sesetengah pihak berkepentingan sengaja menggunakan strategi ini untuk kepentingan politik atau ekonomi. Dengan menyemarakkan sentimen perkauman, mereka cuba meraih sokongan tertentu atau mengalihkan perhatian rakyat daripada isu-isu penting seperti kemiskinan dan inflasi.
Tindakan tegas pihak berkuasa
Baru-baru ini, Suruhanjaya Komunikasi dan Multimedia Malaysia (SKMM) serta Polis Diraja Malaysia (PDRM) telah mengambil tindakan terhadap beberapa individu yang didakwa menghina agama dan kaum tertentu. Menteri Komunikasi dan Digital menegaskan kerajaan tidak akan berkompromi dengan mana-mana pihak yang cuba mengganggu keharmonian negara.
Namun, persoalan yang timbul adalah sejauh mana tindakan ini dapat membendung masalah yang semakin menular? Tanpa kesedaran di peringkat akar umbi, tindakan penguatkuasaan semata-mata mungkin tidak mencukupi. Lebih banyak usaha perlu dilakukan dalam aspek pendidikan dan kesedaran bagi memastikan rakyat lebih bijak dalam menilai dan menolak sebarang bentuk hasutan.
Impak provokasi perkauman dan penghinaan agama terhadap ekonomi
Ekonomi sesebuah negara bergantung kepada kestabilan politik dan sosial. Apabila negara berdepan dengan isu ketegangan kaum dan agama, kesan langsung terhadap ekonomi boleh dirasai dalam beberapa aspek utama:
1. Pelaburan Asing dan Keyakinan Pasaran Pelabur asing amat mementingkan kestabilan politik dan sosial sebelum melabur di sesuatu negara. Ketidaktentuan
akibat provokasi perkauman boleh menjejaskan keyakinan pelabur, menyebabkan aliran masuk Pelaburan Langsung Asing (FDI) menurun. Jika situasi ini berlarutan, Malaysia mungkin kehilangan daya saing sebagai destinasi pelaburan.
2. Peningkatan Kos Perniagaan dan Risiko Ekonomi Ketegangan sosial yang meningkat boleh mendorong kepada peningkatan kos kawalan keselamatan bagi
syarikat dan sektor awam. Perniagaan mungkin perlu memperuntukkan bajet tambahan untuk perlindungan aset dan kakitangan mereka, sekaligus meningkatkan
kos operasi. Ini akan memberi tekanan kepada syarikat kecil dan sederhana (PKS), yang merupakan tunjang utama ekonomi Malaysia.
3. Gangguan kepada Sektor Pelancongan Sektor pelancongan merupakan antara penyumbang utama kepada ekonomi Malaysia. Namun, insiden berkaitan perkauman dan penghinaan agama boleh merosakkan imej negara sebagai destinasi pelancongan yang selamat dan mesra pelancong. Jika keadaan ini berlaku di Malaysia, sektor pelancongan yang menjana berbilion ringgit setiap tahun boleh terjejas, memberi impak kepada pekerja dalam sektor ini.
Provokasi perkauman dan penghinaan agama bukan sekadar isu sosial, tetapi ancaman serius kepada kestabilan negara dan ekonomi. Oleh itu, semua pihak – kerajaan, masyarakat, dan pemimpin – perlu memainkan peranan dalam memastikan keharmonian Malaysia terus terpelihara.
Sebagai individu, kita perlu lebih berhati-hati dalam menyebarkan maklumat di media sosial dan mengelakkan diri daripada terpengaruh dengan propaganda yang boleh memecahbelahkan masyarakat. Sikap hormat-menghormati antara kaum dan agama perlu diperkukuh, selari dengan nilai-nilai murni yang menjadi asas kepada perpaduan negara.
Pihak kerajaan pula perlu memperkukuhkan undang-undang dan mempercepatkan tindakan terhadap mereka yang cuba mencetuskan provokasi perkauman. Pada masa yang sama, pendidikan mengenai kepentingan perpaduan dan toleransi perlu diperluaskan di sekolah dan institusi pengajian tinggi bagi melahirkan masyarakat yang lebih matang dalam menangani perbezaan.
Kita semua bertanggungjawab dalam memastikan Malaysia kekal sebagai sebuah negara yang aman, stabil, dan makmur. Hanya dengan kesedaran dan sikap bertanggungjawab, kita dapat menangkis ancaman provokasi perkauman dan penghinaan agama demi masa depan negara yang lebih gemilang.
Penulis adalah Pensyarah Kanan, Fakulti Perniagaan dan Komunikasi, Universiti Malaysia Perlis
