KUALA LUMPUR – Penasihat undang-undang yang diupah oleh kumpulan Sulu berusaha mendapatkan keputusan timbang tara terhadap Malaysia di Sepanyol dan Perancis.
Ini kerana kedua-dua negara itu memiliki undang-undang yang dianggap mesra timbang tara.
Penganalisis dan Pensyarah Undang-Undang Universiti Teknologi Mara (UiTM), Prof. Datuk Rahmat Mohamad menyifatkan bidaan undang-undang yang dilakukan ketika ini sebagai satu “serang hendap”.
Katanya, penasihat undang-undang kumpulan itu telah memilih untuk meneruskan keputusan timbang tara di luar negara yang dilancarkan pada 2017 untuk menerima pampasan atas tanah di Sabah yang mereka dakwa milik nenek moyang mereka yang telah dipajakkan kepada sebuah syarikat perdagangan British pada 1878.
“Itu adalah satu serang hendap. Kami tidak menjangkakan (kejutan) ini akan berlaku. Ini tidak pernah berlaku sebelum ini dalam sejarah Konvensyen New York 1958.
“Lihatlah betapa cerdiknya peguam yang dipanggil pewaris untuk mendapatkan anugerah timbang tara di Sepanyol,” katanya pada perbincangan meja bulat mengenai perkara itu yang diadakan di Majlis Profesor Negara (MPN) di Kajang hari ini.
Dalam pada itu, Rahmat menegaskan, di Sepanyol, bidang kuasa dan sistem undang-undang yang berbeza dan tidak mudah difahami oleh kebanyakan pengamal undang-undang di negara ini.
Di bawah Undang-undang Timbang Tara Sepanyol, keputusan mengiktiraf anugerah timbang tara adalah muktamad dan tidak layak untuk dibuat rayuan.
Bagaimanapun, award timbang tara boleh diketepikan atas alasan terhad.
Final Award berhubung pertikaian yang sedang berlangsung dikeluarkan oleh penimbang tara Sepanyol, Dr Gonzalo Stampa pada Februari lalu berikutan tuntutan pihak yang didakwa sebagai waris kepada Sultan Jamalul Kiram II.
Sehubungan itu, Malaysia tidak mendedahkan representasinya semasa proses timbang tara sebaliknya hanya mengambil sikap membantah selepas keputusan dibuat dengan alasan notis tidak diterima.
Atas sebab ini, Rahmat mendakwa Malaysia gagal mencabar kuasa penimbang tara yang membawa kepada apa yang dipanggil waris mempunyai pengesahan yang diperlukan untuk menguatkuasakan perintah rampasan ke atas mana-mana aset Malaysia di luar negara.
Selepas pemberian Final Award, mahkamah Perancis kemudiannya memerintahkan Malaysia membayar waris sehingga AS$14.92 bilion (RM62 bilion) kerana melanggar pajakan tanah yang dibuat pada 1878 antara Sultan Sulu pada masa Sultan Mohamet Jamal Al Alam, Baron de Overbeck dan Alfred Dent di mana bekas penjajah itu memberikan dan menyerahkan hak kedaulatan ke atas wilayah tertentu yang terletak di Borneo Utara.
Sebagai tanda, RM5,300 setahun perlu dibayar kepada Sultan Sulu ketika itu, waris atau penggantinya.
Bagaimanapun, Malaysia berhenti membayar selepas insiden pencerobohan bersenjata Lahad Datu, Sabah berlaku pada 2013.
Pada 13 Julai lalu, Menteri di Jabatan Perdana Menteri (Hal Ehwal Undang-Undang), Datuk Seri Wan Junaidi Tuanku Jaafar dipetik sebagai berkata, Mahkamah Rayuan Paris telah membenarkan permohonan Putrajaya menggantung keputusan timbang tara yang mengisytiharkan kerajaan Malaysia bertanggungjawab terhadap penyelesaian bilion ringgit yang dituntut oleh kumpulan Sulu.
Ini bermakna keputusan sebelum ini yang diperoleh di Sepanyol tidak boleh dikuatkuasakan di mana-mana negara sehingga kata dua dicapai di Paris selepas pihak berkuasa di Luxembourg merampas aset dua anak syarikat Petronas yang dituntut oleh waris.
Kerajaan Malaysia telah memfailkan pemecatan Stampa sebagai penimbang tara oleh Mahkamah Tinggi Madrid pada Jun tahun lepas.
Stampa akhirnya diisytiharkan tidak layak dan Putrajaya telah menggunakan keputusan itu sebagai asas untuk menolak dan menolak kesahihan Anugerah Akhir.
Selain daripada isu berkenaan, Rahmat turut mempersoalkan pembiayaan yang dikatakan dibuat oleh waris tersebut berhubung yuran guaman dan dermawan misteri mereka.
Rahmat yang juga Pengerusi Suruhanjaya Hak Asasi Manusia Malaysia (Suhakam) turut memberi amaran sekiranya Malaysia gagal mengetepikan Anugerah Akhir, pertikaian wilayah Sabah antara Malaysia dan Filipina mungkin menjadi kenyataan.
“Pada masa ini, dakwaan oleh republik pulau itu adalah strategi berulang yang berkesan digunakan oleh ahli politik Filipina untuk mendapatkan kepentingan politik walaupun ia tidak mempunyai asas undang-undang dan fakta,” ujarnya.
Dalam pada itu, Presiden MPN, Datuk Raduan Che Rose berkata, semua yang dibangkitkan semasa perbincangan meja bulat hari ini akan dibawa ke Jabatan Perdana Menteri untuk perbincangan lanjut.
Katanya, selaku wakil MPN, badan itu mengambil inisiatif menjalankan wacana akademik dalam kalangan anggotanya bagi membantu kerajaan dengan berkongsi input mengenai perkara ilmiah berkaitan pertikaian timbang tara yang sedang berlaku. – MalaysiaGazette
